Thỏa thuận vừa nêu đạt được nhân chuyến thăm Philippines của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Llyod Austin. Phát biểu tại Manila ngày 2-2, ông Austin khẳng định Mỹ và Philippines tiếp tục cam kết củng cố quan hệ quốc phòng để chống lại các cuộc tấn công vũ trang.
Như vậy, hiện Mỹ có thể luân chuyển binh sĩ, đồn trú thiết bị quốc phòng tại 9 căn cứ ở Philippines. Ông Austin không tiết lộ địa điểm của 4 căn cứ mới, chỉ cho biết chúng nằm tại "những khu vực chiến lược của Philippines". Trước thỏa thuận mới này, Mỹ đã chi 82 triệu USD để nâng cấp hạ tầng ở 5 căn cứ EDCA ban đầu.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin được Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đón tiếp ngày 2-2. Ảnh: REUTERS
Bên cạnh việc mở rộng EDCA, Mỹ còn tuyên bố hỗ trợ Philippines hiện đại hóa quân đội. Gần đây, hai nước thống nhất sẽ tổ chức hơn 500 hoạt động chung trong năm nay, bao gồm cuộc tập trận thường niên Balikatan (từ ngày 24 đến 27-4) với sự tham gia của 16.000 binh sĩ Philippines và Mỹ. Balikatan sắp tới có cả "diễn tập bắn đạn thật để thử nghiệm hệ thống vũ khí mới của Mỹ và Philippines" - theo hãng thông tấn Philippines.
Thông báo ngày 2-2 nối dài một chuỗi thỏa thuận quân sự cấp cao của Mỹ trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, trong đó có kế hoạch chia sẻ công nghệ quốc phòng với Ấn Độ và dự tính triển khai các đơn vị lính thủy đánh bộ mới tới các đảo của Nhật Bản.
Lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ cũng vừa mở một căn cứ mới trên đảo chiến lược Guam tuần trước. Với tên gọi Camp Blaz, đây là căn cứ mới đầu tiên của lực lượng này trong vòng 70 năm qua và sẽ có 5.000 lính đồn trú mỗi ngày.
Về phần Philippines, nước này dự kiến ký nhiều thỏa thuận để tăng cường hợp tác về quốc phòng, phát triển hạ tầng… khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. thăm thủ đô Tokyo - Nhật Bản từ ngày 8 đến 12-2.
Trong cuộc họp báo ngày 1-2, ông Neal Imperial, trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Philippines, cho hay Tổng thống Marcos Jr. và Thủ tướng nước chủ nhà Fumio Kishida sẽ chứng kiến lễ ký kết của ít nhất 7 thỏa thuận song phương quan trọng thuộc nhiều lĩnh vực như phát triển hạ tầng, quốc phòng, nông nghiệp, công nghệ thông tin và viễn thông.
Tờ Straits Times đưa tin những thỏa thuận trên bao gồm các điều khoản về hỗ trợ nhân đạo và thiên tai cũng như một ghi nhớ về các khoản vay trị giá 3 tỉ USD của Nhật Bản dành cho 2 dự án đường sắt lớn ở Philippines.
